Paardenmessnijders van de 20ste en begin 21ste eeuw vastgelegd in een fotoboek

Mijn passie voor het Zeeuwse paardenmes

Mijn ouders zijn beide kunstenaars en zij hebben, zoals ik vaak tegen belangstellenden en cursisten zeg, “het ‘kunst-gen’ aan mij doorgeven”. Toen ik om en nabij de 16 jaar was, heb ik met hulp van mijn vader (Willem Jacobs), die heftensnijder van het Zeeuwse paardenmes was, mijn eigen kleine paardenmes gemaakt. Maar, ik wilde nog zoveel andere dingen doen op die leeftijd, Ik ben er toen niet mee doorgegaan. Inmiddels, vele jaren later, begon mijn belangstelling en liefde voor het Zeeuwse heftensnijden weer op te bloeien. Ik besprak dit met mijn vader en samen maakten we plannen om deze ambachtelijke hobby weer op te pakken. Toen overleed hij vrij plotseling in 2010. Ik was echter vastbesloten om weer te gaan houtsnijden. Met behulp van Frans Dingemanse heb ik het houtsnijden weer opgepakt, ben ik kunstroutes en ambachts-markten gaan bezoeken om te vertellen over het Zeeuws Paardenmes en ontwikkelde ik de cursus  Zeeuwse houtsnij technieken. Het idee om mijn vaders nalatenschap en die van het Zeeuwse paardenmes als onderdeel van het Zeeuwse Erfgoed vast te leggen in een fotoboek, is door de jaren heen ontstaan.

Doel van het fotoboek

Met het fotoboek wil ik zowel de makers van de Zeeuwse Paardenmessen als hun werk vastleggen en deze 2 koppelen aan elkaar. Een fotoboek als ode aan alle makers, hun werk en tot behoud van het  Zeeuws Cultureel Erfgoed voor nu en voor de toekomst.

Paardenmessnijders heden en verleden

In zijn boek ‘Zeeuwse wondertjes : vormgeving van Zeeuwse heften’ heeft Frans Dingemanse de Zeeuwse heftensnijders van de 19^de eeuw (1800-1900) beschreven. Hij heeft hun werk door talloze tekeningen en illustraties vastgelegd. Ook besteedt Frans in zijn boek aandacht aan enkele 20^ste -eeuwse heftensnijders waaronder mijn eigen vader en geeft hij uitgebreide informatie over het Zeeuws Paardenmes zelf. Met mijn fotoboek wil ik een vervolg maken op de uitgelichte heften snijders  uit  het boek van Frans. Daarin wil ik aandacht besteden aan de latere generaties  Zeeuwse paardenmessnijders, die van de 20^ste en begin 21^ste eeuw en dat zijn er aardig wat.

Tussen de jaren 1900 en 2000 zijn er naar huidige schatting in Zeeland minimaal 100-150 Zeeuwse paardenmessnijders geweest.

Op 29 januari 2024 is mijn zoektocht naar Paardenmessnijders gestart via FB en is nu op volle toeren. Naast mijn andere werkzaamheden en gezin bezoek ik de  heften snijders of familie van overleden snijder en ben ik hun werk en persoonsgegevens aan het inventariseren, om hun erfgoed te bewaren.

Bovendien kunnen aan de hand van de zorgvuldige beschrijvingen van stijlkenmerken nog onbekende paardenmessen gekoppeld gaan worden aan een specifieke houtsnijder.

Mijn werkwijze

Ik fotografeer alle heften van de voor- en achterzijde en van beide zijkanten. Bij voorkeur fotografeer ik per snijder minimaal 3 paardenmessen (als die er zijn). Zo kan ik een goed beeld krijgen van het gemaakte werk en is het makkelijker de stijlkenmerken van elke houtsnijder te ontdekken en herkennen. Behalve de foto’s, komt er over elke maker of maakster een korte tekst met persoonlijke informatie , het gaat om de volgende informatie:

• Volledige voor- en achternaam
• Geboortedatum en eventueel de overlijdensdatum
• Geboorteplaats
• Werk verleden
• Wanneer begonnen met snijden
• Hoeveel heften gemaakt +/-
• Een korte omschrijving van de stijlkenmerken van de heften
• Andere  gemaakte houtsnijdingen of houtsnijkunst

Hoe u kunt bijdragen aan het boek

• Heeft u zelf paardenmessen gemaakt en wilt u met uw werk in het boek komen? of
• heeft u familie die paardenmessen maakt(te) en wilt u dat hij/zij in het boek komt? of
• kent u iemand in uw naaste omgeving die paardenmessen heeft gemaakt, maar is die persoon overleden, of heeft u werk van die persoon en kunt u meer vertellen over hem/haar of
• kent u via via iemand die ze maakte …

… neem dan graag contact met mij op of geef de contactgegevens van de maker of maakster door.

Het maakt niet uit of de maker 1 of 300 paardenmessen heeft gemaakt. Iedereen die er 1 of meer heeft gemaakt, kan worden opgenomen in het boek.

Email: atelierdeappel@zeelandnet.nl Mobiel: 06-12228572